Geschiedenis

De Stichting Vakbondshistorisch Archief Nijmegen bestaat sinds 1979, al is de naam pas sinds 1989 officieel. De wortels van de SVAN liggen in de Nijmeegse katholieke arbeidersbeweging. Ooit begonnen als de R. K. Werklieden-vereeniging St. Stephanus, is deze vakbond opgegaan in de Katholieke Arbeiders Beweging, later in het NKV en nog later in de FNV. Eind jaren ’70  ging St. Stephanus samen met de Stichting St. Jan, onafhankelijk, maar wel gelieerd aan de vakbonden. Dit was in de tijd dat het NKV en het NVV gingen fuseren tot de huidige FNV. In dat proces, wat deels ook een plaatselijk proces was, kwamen er van verschillende bonden en personen archieven vrij. De nieuwe stichting Sint Jan besloot zich daarover te ontfermen.

Burghard van den Berghstraat 141

Het bestuur voor de gevel van de Burghardt van den Berghstraat 141 2008. Foto: Gersfotografie

De stichting St. Jan, in de wandelgangen al snel bekend als ‘Vakbondsarchief Nijmegen’, besloot in 1981 tot de aankoop van een pand op de Burghardt van den Berghstraat in Nijmegen. De jaren daarna groeide de collectie gestaag. Tegelijkertijd werd door vrijwilligers het pand opgeknapt en werd er een begin gemaakt met de ordening en ontsluiting van de collectie. Ook zijn er in de jaren ‘80 meerdere publicaties uitgegeven op grond van materiaal van de SVAN en zijn er enkele kleine tentoonstellingen gehouden. In 1989 werd de naam van de stichting officieel veranderd in Stichting Vakbondshistorisch Archief Nijmegen e.o.

Vakbondsarchieven zijn verhuisd

In de jaren 2010 zijn de vakbondsarchieven verhuisd naar het Regionaal Archief Nijmegen. Daarna is het pand verkocht. De vakbondsarchieven zijn door het RAN toegankelijk gemaakt. De vaandels zijn gerestaureerd en worden nu bewaard bij het KDC. In april 2019 is er een tentoonstelling over de geschiedenis van de vakbeweging in het Huis van de Nijmeegse geschiedenis, Mariënburg 26. In het voorjaar van 2022 is een boek verschenen over de na-oorlogse periode van de vakbeweging in Nijmegen. Andreas Caspers en Peter Altena schreven over het Aktieplan Werkgelegenheid en de vakbonden in de jaren 80 in Nijmegen.

Over de geschiedenis van de vakbeweging in Nijmegen en omgeving